-
Waar is het bewustzijn op de overnamemarkt?
SebastiaanEikholt reageerde op SebastiaanEikholt's vraag in Columns en octrooiblogs
Beste Mireille, Bedankt voor je reactie. Ik heb je reactie in drieën gesplitst en probeer antwoord te geven op jouw vragen. 1. Prijs voor goodwill Goodwill bij een bedrijfsovername is complex; het is namelijk de verborgen waarde van een bedrijf. De aanname die je doet (‘toch wensen overlaters een prijs voor hun omzet uit het verleden te krijgen’) zien wij en andere overname-experts ook terugkomen. Veel verkopende ondernemers refereren nog aan de ‘goeie ouwe tijd’, terwijl dat niet meer de realiteit is. Overnamematch.nl besteedde hier recent nog aandacht aan in het artikel Bedrijf verkopen? Dit is de nieuwe realiteit op http://www.overnamematch.nl/uw-bedrijf-verkopen. Ik vind het lastig om hier hét antwoord op te geven, want deze bestaat simpelweg niet. Waarover goodwill betalen en de prijs voor goodwill (en alle overige zaken) worden bepaald door slechts twee personen: de koper en de verkoper. 2. Goodwill winkellocatie Alles waar de verkopende ondernemer waarde aan hecht, zal een prijs voor betaald moeten worden, zo ook de locatie van een pand. Het is logisch dat een winkel op een A-locatie meer waarde heeft dan een winkel in een achterstandswijk. Hoe hoog deze waarde ligt, wordt bepaald door de meerwaarde van de locatie voor de koper. Als een strategische koper graag op een bepaalde locatie een vestiging wil hebben, dan zal de goodwill voor de winkellocatie hoger zijn dan voor een MBI-kandidaat. 3. Persoonlijke goodwill In het MKB is meestal sprake van een hoge afhankelijkheid van de eigenaar en dus persoonlijke goodwill. Het gevaar van een onmisbare eigenaar mag niet worden onderschat. Als alle contacten via hem lopen, als klanten vooral gecommitteerd zijn aan de eigenaar als persoon, als hij beschikt over een groot netwerk en een duidelijke persoonlijkheid is binnen het wereldje waarin hij opereert, dan is zijn bedrijf extreem gevoelig voor een eigenaarswisseling. Met andere woorden: als je het bedrijf overneemt, zou de onderneming weleens als een kaartenhuis in elkaar kunnen storten. Simpelweg omdat klanten de overdracht aangrijpen om op zoek te gaan naar een nieuwe leverancier. Dat maakt de toekomst van het bedrijf minder zeker. Achterhaal als koper dus goed hoe afhankelijk het bedrijf is van de huidige eigenaar. -
overnamen
Roel J reageerde op tjilong's vraag in KvK, UWV en overige juridische zaken
Ja natuurlijk mag dat.. het zou zelfs een beetje raar zijn om te zeggen ik betaal jou 50.000 voor de overname van je zaak en dan krijg ik van jou X aantal fitnesstoestellen en een klantenbestand maar jij moet mij 10.000 euro betalen voor nog resterende looptijd op abonnementen. Bij een bedrijfsovername spreek je 1 prijs en dit is gewoon een onderhandelpunt. Wat wél heel belangrijk is voor jou om te weten is hoe het klantenbestand is opgebouwd, hoeveel jaar-, halfjaar en kwartaalabonnementen zijn er zodat je weet wanneer je daar weer voor het eerst geld voor ontvangt. Dat is van belang voor jou financieringsbehoefte. Verder moet je even goed nadenken over het moment van overname, ik weet niet of de genoemde abonnementen ook op basis van kalender kwartalen gaan of steeds 3 maanden vanaf het moment van afsluiten. In het eerste geval kalender kwartalen kan je natuurlijk een hoop inkomsten missen als je per 1 oktober de boel overneemt en de huidige eigenaar heeft half september de abonnementen voor het 4e kwartaal verstuurd en al een deel ontvangen. Maar dat is meer een kwestie van handige timing van de overname óf je bewust zijn dat je die omzet mist bij het bieden en onderhandelen. Je kunt afspraken maken dat alle facturen verstuurd na een bepaalde datum aan jou toekomen qua opbrengst, als dat niet kan dan is het de kunst niet teveel te bieden of wat druk op de onderhandeling te zetten door een X bedrag van het bod af te trekken als ze geen abonnementsgelden willen overdragen. Als hij zelfs geen inzage wil geven in de opbouw van het bestand dan zou ik ofwel helemaal afzien van de deal of de bieding flink verlagen, je moet weten wat je koopt. En het klantbestand hoeft niet met naam en adres prijsgegeven het kan ook door een bestand te maken met woonplaats (of postcode), abonnementstype, geslacht en leeftijd dan heb je gelijk een goed overzicht van waar je klanten vandaan komen en het type klant, de namen en adressen zijn niet zo relevant tijdens de onderhandeling en zo loopt de verkoper niet het risico dat je later concurrent word en zijn adresbestand misbruikt.. -
Prive lening voor zakelijke investering
Han van Rijn reageerde op ano_niem_070's vraag in Financiering
Ik zou eerst eens met een adviseur bellen alvorens zelf allerlei constructies te bedenken.Dat hoeft nog niets te kosten en je krijgt wat meer feeling bij de materie. Als het een goed lopende onderneming is en de prijs is redelijk is er altijd een financiering te krijgen mits je natuurlijk geen kattenkwaad hebt uitgehaald de afgelopen jaren ;D Let vooral op de gouden balansregel waarbij een PL voor een bedrijfsovername vaak niet passend is. -
Beste mensen ik zit met een probleem wat ik niet verwacht had en heb nu het gevoel dat ik fluiten kan naar me geld. Het zit als volgt ik had een tijd een geleden een klein horeca zaak gehad die ik alleen runde door plotselinge omstandigheden moest ik eigenlijk per direct zelf mee stoppen. In de horeca wereld gaat het snel en nog geen dag later dat ik het bericht de wereld in stuurde, had er iemand interesse en wat bleek het was een oude kennis die vroeger ook een horeca zaak had. Hij was niet alleen hij had ook een compagnon maar alles kwam op zijn naam te staan prima. We zijn tot een prijs overeengekomen van 21.000 euro. Helaas had hij het geld op dat momment niet en wilde eigenlijk dat bedrag over de komende 24 maanden aflossen. Koop contract met inventarislijst gemaakt op zijn naam ! (natuurlijk persoon) met daarin dat het bedrag per maand afgelost gaat worden over de periode van 24 maanden. 2 dagen daarna heeft hij een KVK nummer opgevraagd mijn huur contract overgenomen en zijn ze gestart. Nou ik dacht dat komt wel goed misschien eerste 3 maanden moeten ze hun plek vinden maar daarna zullen ze met gemak 1000 euro per maand kunnen overmaken. Dus heb ik de eerste 3 maanden niks gezegd want er kwam niks binnen. Ben daarna nog een paar keer naar de zaak gegaan en krijg altijd als antwoord er is niks we komen net rond etc...En uit de toon kon ik al snel opmaken dat ze geen zin hadden om te betalen. Ben toen naar een advocaat gegaan en die is een buitengerechtelijke traject begonnen (incasso) Brieven verstuurd en betalingsherinnering zonder resultaat. Wat ook blijkt is dat de kennis waarmee ik de contract aanging nu niks meer de zaak te maken heeft hij heeft zich weer uitgeschreven uit de KVK en zijn compagnon gaat verder door... Waarschijnlijk gaat die meneer dus straks een WSNP aanvragen want hij heeft verder niet veel en na 3 jaar loopt die weer met 0 schulden eruit en kan ik fluiten naar me geld. De advocaat heeft me voorgesteld om een gerechterlijke vonnis aan te gaan en die zal ik zeker winnen volgens hem (kost wel 1900 euro) Die ik nu moet ophoesten en aan het einde van de rit 5 euro van terug krijg. Wat denken/vinden jullie ? [verandering: titel aangepast] -
VOF overnemen en een BV van maken
Ron van der Kolk reageerde op Sterre2's vraag in Ondernemingsplan en businessplanning
Graag gedaan! De verkoper geeft aan te willen verkopen "wegens leeftijd", maar toch de deur op een kier zetten om over drie jaar weer te beginnen. Ervaar je dat in het geval van deze verkoper als een reëel risico? Bij een bedrijfsovername gelden andere regels. In deze uitspraak wordt gezegd: Je kunt proberen een langere termijn af te spreken, maar dat brengt het risico met zich mee dat het concurrentiebeding nietig is, waardoor er helemaal geen concurrentiebeding meer geldt. Als je van mening bent dat de voorgestelde 3 jaar een risico vormt voor je onderneming, zou je dat kunnen verdisconteren in de prijs. Heb je gecontroleerd of de voorraden courant en verkoopbaar zijn, in overeenstemming met de waardering op de balans? Heb je er ook rekening mee gehouden dat je uitgaat van een de balanswaarde per 31-12-2016 maar de onderneming pas gaat drijven vanaf 1 oktober, dus bijna een jaar later? Klopt de waarde dan nog danwel is die 30% "korting" voldoende om dat te dekken? Voorraden verouderen sneller dan je zou denken. Houdbaarheidsdata, ongedierte en vocht zijn niet het enige. Denk ook aan trends en leveranciers die met een nieuwe verpakking of nieuw product komen waardoor de klant jouw spullen niet meer blieft. Ook een viraal artikel op Facebook of test van de Consumentenbond kunnen we waarde van de voorraad vernietigen in de tussenliggende periode. Dat risico mag zich ook verdisconteren in de prijs, het is immers ook een risico voor de verkoper zolang het nog zijn eigendom is. -
inkopen in bedrijf
ronaldinho reageerde op siameesjes's vraag in Arbeidsrecht
Je bedoeling is dus om het bedrijf uiteindelijk geheel over te nemen. Dat heet ook wel een gefaseerde bedrijfsoverdracht. Als je je goed in wilt lezen in dit onderwerp, kun je via de zoekfunctie zoeken op o.a. termen als - bedrijfsoverdracht - bedrijfsopvolging - bedrijfsovername - management buy-in - management buy-out - verschillende spellingsvariaties op het voorgaande Dan kom je al heel veel tegen, en zie je ook waarom Joost een adviseur adviseert. Er zijn veel verschillende facetten: prijs, overnamestructuur, financiering, fiscaliteit, lijken in de kast en nog veel meer. Uiteraard kun je bij de accountant/adviseur van de verkoper terecht, maar bedenk wel dat die in eerste instantie natuurlijk de belangen van de verkoper behartigt. Mocht je een eigen adviseur zoeken: Joost mag en zal zichzelf hier niet aanbieden, maar je mag hem natuurlijk wel vragen... -
Het grote "Vijf Vragen aan HLers!" topic
StefanO reageerde op Jeroen Bakker's topic in Over Higherlevel.nl
Heeft even geduurd, maar daar is ie dan! Wat doe je of doet je bedrijf precies? Mijn bedrijf heet Waardemakers en we zijn momenteel met zijn vieren (al zoeken we voortdurend uitbreiding). Zoals de naam al doet vermoeden maken we bedrijven meer waard en helpen we bij de verzilvering daarvan. Waardemakers doet ALLES wat daaraan bijdraagt. De dienstverlening heeft 4 pijlers: Strategie advies: ontwikkelen van succesvolle business modellen, optimaliseren van pricing-strategie, doorrekenen van strategische groeiscenario’s om te bepalen wat de grootste impact op de waarde van een bedrijf heeft. Komt neer op vergroten van winstgevendheid en inrichten van de activakant van de balans (= investeren). Financiering: strategie vergt (meestal) investeringen. Financiering is nodig om plannen te realiseren. Vandaar dat Waardemakers financiers en ondernemers aan elkaar verbindt. Dit zijn zowel investeerders, als banken als subsidieverstrekkers. En soms doen we zelf ook mee. Management: bedrijven die sterk groeien, hebben behoefte aan goed management. Ook commissarissen of een minder formele raad van advies draagt bij aan succes. Het zijn immers de mensen die de waarde maken. Wij onderkennen dit belang en bemiddelen in (interim) managers en commissarissen die waarde maken. Dit is overigens niet alleen voor de grotere bedrijven interessant. Ook ondernemers met grote ambities kunnen bij ons terecht. Bedrijfsovername: gemaakte waarde verzilveren. Een essentieel onderdeel van onze dienstverlening. Je kunt wel uitrekenen wat een bedrijf waard is, maar daarmee staat het nog niet liquide op de bank. Voor ons dus een logische stap om dit ook op te pakken. Bovendien kennen we het bedrijf en de markt vaak al, dus dat maakt het hele proces wat gemakkelijker en succesvoller. Daarnaast kan het kopen van bedrijven ook bijdragen aan het realiseren van ambities. Wat betekent innovatief zijn voor je, en waar onderscheid je je in van anderen?Innovatie betekent voor mij dat je slimme combinaties maakt, met als doel waarde voor klanten te optimaliseren. Dat vraagt om een voorbeeld. Financiering kan je overal krijgen. En hoewel wij hiermee bij elkaar al circa 70 jaar ervaring hebben, onderscheiden wij ons daar niet mee. Wel zijn wij één van de weinigen die ook een commissaris aanbieden die de onderneming met raad en daad bijstaat. Eigenwijze ondernemers vinden dit vaak op voorhand overbodig (totdat ze er eentje inschakelen), maar banken en investeerders denken daar heel anders over en stellen het juist zeer op prijs. Onze ervaring is dat financieringsaanvragen zo meer kans van slagen hebben. Niet alleen door de vorm, maar omdat de samenwerking echt werkt. Mijn tip is: maak slimme combinaties en onderscheid je daarmee van anderen. Welke film of welk televisieprogramma kun je iedereen aanraden? Ik kan iedereen aanraden om vooral weinig TV te kijken. Real life is zoveel mooier!! Leef je eigen film en speel zelf de hoofdrol… Hoe ben je zo enthousiast betrokken geraakt bij Higher Level ?Het voelt goed dat mensen elkaar willen helpen. Dat vind ik ook erg leuk om te doen. Bovendien kan je van anderen leren en doe je veel inspiratie op. En ik heb ook al met meerdere HL-ers gewerkt. Dat zijn in de regel wel HL-ers die actief zijn en anderen helpen. Kennelijk stel ik dat op prijs. Eerlijkheid gebied te zeggen dat ik nu iets minder actief HL ben :-[. Zal de goede gewoonte weer in ere herstellen. Als jij minister-president zou worden de komende kabinetsperiode, wat zou je dan in ieder geval graag willen veranderen om meer mooie bedrijven te laten ontstaan?Ik vind dat we in Nederland in een gouden kooitje zitten. Dat het nu goed gaat is de grootste vijand van toekomstige verbetering. Voor talentvolle mensen lijkt er daarmee weinig reden om een eigen droom te realiseren. Er zijn wel genoeg redenen om het NIET te doen. We hebben bijv. massaal een torenhoge hypotheek op 2 inkomens afgesloten. Hierdoor hebben we grote behoefte aan zekerheid, althans aan de perceptie daarvan. Ondernemen is minder voorspelbaar en lijkt riskanter dan een loondienstverband, waarbij de risico’s voor de werkgever lijken te komen. Maar in de crisis hebben we gezien dat ook werkgevers niet gek zijn. Grote bedrijven saneren en mensen verliezen hun ‘vaste’ baan. Ik zou graag mensen willen motiveren om meer ondernemerschap te tonen. Hiertoe moet duidelijk worden gemaakt dat de zekerheid van een vaste baan vooral een schijnzekerheid is. Flexibilisering van het ontslagrecht maakt dat duidelijk. Tegelijk moet er iets aan de hoge hypotheekschuld worden gedaan. Hierdoor kunnen (durven) mensen zich geen ondernemersavontuur (te) permitteren. Het inkomen moet vanaf dag één tenminste hetzelfde zijn als in loondienst. Helaas is dat vaak niet mogelijk. In mijn beleving zijn de hoge prijzen van woningen (en de krampachtige instandhouding daarvan) een vloek voor de Nederlandse economie (niet voor mijzelf overigens ). Alleen wanneer we collectief kunnen afkicken van de zekerheidsverslaving ontstaat ruimte voor mooie initiatieven. Bonusvraag: Wat is voor jou de belangrijkste factor die de waarde van een onderneming bepaalt?Allereerst: de essentie van waarde zit in de business. Niet in een rekenmodel. De meeste waarderingsspecialisten kunnen echter heel aardig rekenen, maar hebben weinig kaas van de business gegeten (zie column). Dat is de grootste onbetrouwbare factor in een waardebepaling (terwijl de ‘unlevered’ kostenvoet van het eigen vermogen vaak wel heel nauwkeurig wordt bepaald ;)). Het verbeteren van de kwaliteit van de business begint met de juiste mensen. Juiste mensen kunnen samen hele mooie dingen neerzetten. Kwaliteit van management / ondernemerschap is belangrijk. Ook moeten ondernemers het vooral niet alleen willen doen. Laat je bijstaan door mensen die verder zijn dan jij, maar geen bedreiging vormen. Een ander punt van aandacht is de manier waarop de meeste ondernemers hun waar prijzen. In 90% van de gevallen gebeurt dat vooral aan de hand van interne kosteninformatie en komt er geen klant aan te pas (cost plus pricing). Alsof het klanten ook maar iets interesseert wat de commerciële kostprijs is!! Klanten betalen alleen voor de gepercipieerde waarde (subjectief) die zij ontvangen (value based pricing). Onze ervaring is dat de winstgevendheid vaak gemakkelijk met 30% omhoog kan. Bedrijven hebben nooit een prijsprobleem, maar een waardeprobleem. Pricingoptimalisatie loont, maar houd wel voor ogen dat de goede resultaten duurzaam moeten zijn. Wat een lang verhaal… de volgende die ik voor deze rubriek wil nomineren is Peter van der Laan van Moovio. -
Procedure overname bedrijf.
MKBbedrijf reageerde op Mira Recherche's vraag in Ondernemingsplan en businessplanning
Beste Eric, Ik ben natuurlijk niet geheel objectief, maar mijn advies is om zo snel mogelijk een bedrijfsovername-specialist in te schakelen. Die kan je juist bijstaan bij dergelijke vragen en is het gehele traject je klankbord. De adviseur waarmee je nu communiceert vertegenwoordigt de verkopende partij en behartigt niet jouw belangen. Je wordt in hoekjes gedrukt waar je niet wilt zitten en wordt op die manier wat geforceerd. Een eerste kennismakingsgesprek is natuurlijk een eerste vereiste om te bekijken of het bedrijf inderdaad interessant genoeg is voor je en of het 'klikt' met het huidig management. Indien het bedrijf uiteindelijk aan jouw eisen voldoet, kan de bedrijfsovername-specialist je ook bijstaan in de onderhandelingen (over de prijs en de voorwaarden). Veel succes! Roy -
Stel een bedrijf is te koop voor 50.000 heeft goede omzetcijfers etc. 50.000 is faire prijs. Je hebt zelf geen 50.000 maar bv wel 10.000 = 20% Hoe zijn je kansen dat je een financiering kunt krijgen voor de overige 40.000 ? waar zit de grens zegmaar, als je 50% van het bedrag hebt sowieso , 10% niet te doen. Weet iemand dit ongeveer ? Oh Ja ook in het geval dat je geen ervaring hebt met ondernemen. wel deze richting studeert, en geinteresseerd bent ed. En het is een bedrijfsovername natuurlijk dus alles staat al min of meer en loopt gewoon goed. Oh en bij welke banken kun je terecht, en is het BBMKB hierbij van toepassing of niet, omdat het een overnamen is, meer n investering... -
Waardeschatting bedrijf
StefanO reageerde op HardCor's vraag in Ondernemingsplan en businessplanning
Niet meteen in deze post. Maar ik ben het helemaal met je eens en kan het niet vaak genoeg zeggen: de essentie van waarde zit in de business en NIET in het rekenmodel. Veel adviseurs vergeten dat en ondernemers zijn zich er niet van bewust dat je waarde kunt maken (yes, it's all in the name ;)). Een goede waardering begint daarom met een goed beeld van de (potentie) van de business. Iets wat overigens niet alleen van belang is als je je bedrijf gaat verkopen. Hoewel het op dat moment natuurlijk wel het meest tastbaar wordt... Even kort door de bocht maken de karakteristieken die Highio terecht noemt wel de waarde van het bedrijf. In tegenstelling tot mijn vorige post, zou je daarom wellicht niet met een 'terugverdientijd' moeten rekenen, maar een multiple kunnen gebruiken die representatief is voor de onderhandelingspositie. Als het bedrijf uniek is en echt uitblinkt is het een beter bedrijf en dus meer gewild. En betere bedrijven leveren een betere prijs op. Ter illustratie hierbij de volgende link (naar mijn eigen site). Gaat over de maakbare waarde en is de essentie van mijn visie op bedrijfsovername. -
Hoe krijg je abonnees voor je e-nieuwsbrief?
Romano Sandee reageerde op StefanO's vraag in Commercie en marketing
Tip voor een prijsvraag.. Hmmz, bedrijfsovername. Iets van een slogan bedenken is ook al een prijsvraag, maar je kan er ook iets out of the box van maken door een wedstrijd ervan te maken. (bv. maak de meest creatieve foto strip/video/geluidsspot). Vervolgens hang je een tweede deel eraan door mensen op de beste te laten stemmen en geef vervolgens een leuke prijs eraan. Iets van X uur coaching t.w.v. X bedrag? *ik noem maar iets* -
DSB bank en management van crises
StefanO reageerde op Hans v N's vraag in Commercie en marketing
Terugkomend op mijn post van vanmiddag kan een Amerikaanse partij interesse in de rommelhypotheken van DSB hebben. In de VS hebben ze er immers veel ervaring mee. En dat is grotere bagger dan de DSB hypotheken. Met een aardige discount kan het dus nog steeds interessant zijn. Lone Star heeft in de VS immers ook hypotheekportefeuilles gekocht tegen 20% vd nominale waarde. Als die Amerikanen hier voet aan de grond willen krijgen, kan het een goede deal zijn. Staat of valt helemaal met de prijs (zoals iedere bedrijfsovername). Die moet (fors) lager zijn dan de waarde van het bedrijf. Ben dus nog steeds benieuwd... -
Financiering voor een overname van een lopende franchise vestiging
Manon GJ reageerde op luctor et emergo's vraag in Financiering
Hoi, Om te beginnen een linkje naar dit topic https://www.higherlevel.nl/forum/index.php?board=18;action=display;threadid=24275;start=msg213766#msg213766 waar ik een aantal punten heb opgesomd nav de vraag van iemand naar de valkuilen bij een overname. Dan jouw specifieke vragen: ***Wat zijn de stappen die ik moet nemen om een lopend bedrijf inclusief personeel en huurpand over te nemen? Om met de softe kant te beginnen: je moet er heel veel zin in hebben, het bedrijf inclusief personeel moet je liggen qua cultuur en het maakt het een stuk makkelijker als je een passie hebt voor de bedrijfsactiviteiten of voor ondernemen in het algemeen. Als je voor jezelf hebt besloten dat je ervoor zou willen gaan, dan kun je in een gesprek met de huidige eigenaar eens kijken naar de voorwaarden die hij stelt aan de transactie. Op basis hiervan kun je zelf een grove inschatting maken van de financiele haalbaarheid. Hou er rekening mee dat de bank slechts een deel financiert en is het dan voor jou te doen om de rest te financieren? Kijk ook meteen nr de andere voorwaarden die de eigenaar heeft en of hij bereid is om bijvoorbeeld een concurrentiebeding te tekenen. Op basis van deze gesprekken en een aantal basisgegevens zoals bijvoorbeeld de jaarcijfers van de afgelopen 5 jaar, de franchiseovereenkomst, het huurcontract, de prognose voor de komende jaren en een overzicht van het personeel kun je een indicatief bod uitbrengen en gaan onderhandelen. Als jullie hieruit komen, kun je de afspraken tot op dat moment vastleggen in een intentieverklaring (dit kan heel simpel hoor op een paar a4tjes). Je kunt deze stap overslaan als de transactie klein is en/of snel gaat. Daarna ga je dan de diepte in. Ik kan je evt een uitgebreide lijst sturen met informatie die je aan de huidige eigenaar kunt vragen, dit varieert van milieutechnische zaken, tot financiele en marketingonderwerpen. Je kunt deze informatie (evt samen met een externe partij) bekijken om jezelf een concreet beeld te vormen van de redelijkheid van de eerder afgesproken prijs en andere voorwaarden. Afhankelijk van of je een rechtspersoon (BV?) overneemt of alleen de activiteiten is het juridische stuk meer of minder belangrijk. Na dit due diligence onderzoek pas je eventueel je bieding aan (of niet) en kun je een overnameovereenkomst opstellen. ***Wat zijn de valkuilen; waar ik moet ik op letten; wat voor afspraken moet ik maken met de franchiser en huidige franchisee? Lees even het andere topic, daar vind je een hoop voorbeelden van valkuilen. Welke afspraken je moet maken is echt heel erg afhankelijk van de casus dus dat vind ik lastig om zo te beantwoorden. ***Is de overname prijs redelijk? zo niet wat zou een redelijke bod zijn (vraagprijs is grofweg de helft van het het jaarlijkse omzet) Of het bedrijf de helft van de jaarlijkse omzet waard is, kan ik zo niet zeggen. Dit is afhankelijk van de hoeveelheid geld die er in de toekomst verdient kan worden(dit heet ook wel free cash flow). Zie het zo: uiteindelijk wil je dat het bedrijf meer oplevert dan het gekost heeft, anders doe je een slechte deal. Ik kan deze vraag precies voor je beantwoorden maar dan heb ik meer cijfermateriaal nodig zoals omzet, brutowinst, afschrijvingen, investeringen en dan graag over de afgelopen 3 jaar en de prognose voor de komende 3 jaar. ***Wat zijn de prioriteiten, waar moet ik beginnen? Prio 1 = Heb je er zin in? Prio 2 = Check bij huidige eigenaar of verwachtingen rondom voorwaarden realistisch zijn (zowel prijs als overige voorwaarden) Het gebeurt zeer regelmatig dat verkopers een onrealistische prijs verwachten. Het is van belang om dat vroeg in het proces helder te hebben anders maak je eventueel kosten (bijvoorbeeld voor inschakeling derden) voor niks. ***Hoe ga ik om met de financiering? Krijg ik überhaupt een financiering? Op basis van de huidige info kan ik daar geen concreet antwoord op geven. Er wordt nog steeds gefinancierd, er wordt strenger gekeken en minder ruim geld uitgeleend dus het is ook afhankelijk van je mogelijke eigen inbreng (of bijvoorbeeld een stukje uitgestelde betaling van de koopsom door de verkoper). ***Als je een huis koopt teken je een voorlopig koopkontakt onder voorbehoud van het verkrijgen van een passende financiering. In de regel krijg je daar 5 a 6 weken de tijd voor, bestaat er ook zo’n dergelijke regeling voor een bedrijfsovername? Je kunt in de intentieverklaring een aantal zaken opnemen zoals bijvoorbeeld een financieringsvoorbehoud (dit kun je zelfs nog in het koopcontract zetten maar ik zou dit een verkoper niet aanraden). Ook kun je bijvoorbeeld exclusiviteit afspreken zodat hij niet met andere partijen praat zolang jij er energie insteekt. Ik hoop dat ik hiermee een deel van je vragen beantwoord heb. Als je nog meer wilt weten dan lees ik dat vanzelf wel. Groetjes, Manon -
Financiering voor een overname van een lopende franchise vestiging
luctor et emergo plaatste een vraag in Financiering
Ik hoop dat er ondanks het massale jaarlijks terugkerend uittocht naar ergens anders er toch mensen die de tijd vrijmaken om de board te checken. Ik heb een aantal vragen aangaande een evt. overname van een lopend afhaal / bezorg franchise bedrijf. Het bedrijf bestaat al een paar jaar, is een bekende brand en draait een uitermate goede omzet. Core activities is vrij simpel; het bezorgen maaltijden en incidenteel ook over the counter verkoop/ Ik ken het bedrijf, heb ook vaak besteld bij dat bedrijf maar ik heb verder geen noemenswaardige ervaring met ondernemerschap. Na een jaren lange trackrecord als sales manager bij verschillende ICT bedrijven heb ik het inmiddels wel gezien, ik heb mijn buik vol van roller coaster ride van pieken en dalen en ik ben nu meer dan klaar om mijn droom van zelfstandig ondernemershap te verwezenlijken. Het runnen van een fast food franchise is niet bepaald mijn droom, maar ik gezien mijn levens situatie / fase kan ik het me niet permitteren om een bedrijf van scratch te starten. Ik moet een toko hebben die vanaf dag 1 revenue draait en grotendeels mijn / onze kosten kan dekken. Als die primaire zorg opgelost is dat kan ik rustig kijken naar mijn andere plannen. Hier zijn mijn vragen. Ik heb de huidige eigenaar gesproken en die was uiteraard vol lof over zijn toko en de franchiser. Gaf aan om welke persoonlijke redenen hij zijn (goedlopende) zaak van de hand wil doen en het klonk allemaal erg plausibel.De balans zag er zondermeer goed uit en qua ebitda is het ruim voldoende om onze maandelijks kosten te dekken. Maar dan komt het probleem. Ik kijk naar het balans als een leek; ik heb er verder geen verstand van, wie weet hoeveel "red flags" ik over het hoofd heb gezien. Kortom ik kan niet critisch kijken naar de balans en /of het bedrijf Wat zijn de stappen die ik moet nemen om een lopend bedrijf inclusief personeel en huurpand over te nemen? Wat zijn de valkuilen; waar ik moet ik op letten; wat voor afspraken moet ik maken met de franchiser en huidige franchisee? Is de overname prijs redelijk? zo niet wat zou een redelijke bod zijn (vraagprijs is grofweg de helft van het het jaarlijkse omzet) Wat zijn de prioriteiten, waar moet ik beginnen? Hoe ga ik om met de financiering? Krijg ik überhaupt een financiering? Als je een huis koopt teken je een voorlopig koopkontakt onder voorbehoud van het verkrijgen van een passende financiering. In de regel krijg je daar 5 a 6 weken de tijd voor, bestaat er ook zo’n dergelijke regeling voor een bedrijfsovername? Het liefst zou ik iemand willen hebben die me begeleidt in het hele traject, samen met mij de situatie / risico's in kaart brengt; due diligence verricht en me tenslotte begeleidt in het financieringstraject en bekendmaakt met de fiscale goodie's / en valkuilen voor starters. Ik weet alleen niet waar ik zo'n adviseur / coach moet zoeken die specifieke ervaring heeft met zo’n transactie. Als ondernemer kan ik me nooit indekken tegen alle risico’s maar voorkombare fouten zou ik echt onvergeeflijk vinden Adviseurs genoeg, maar daar begint het probleem, wie moet je nemen en hoe onderscheid je een gladde prater van iemand die inhoudelijk gewoon goed is en alles uit de kan haalt voor z’n cliënten. Het zijn erg veel vragen maar alle suggestie zijn welkom.. -
Overname als groeistrategie (II): Waardebepaling
r.i.p. Ruben van den Oord plaatste een vraag in Columns en octrooiblogs
In mijn vorige column heb ik het gehad over het verschil tussen de begrippen “prijs” en “waarde”. Ik heb toen betoogd dat “waarde” eigenlijk een zeer subjectief begrip is. Voor mij persoonlijk is een koe alleen iets waard als deze in stukjes bij de slager ligt. Boer Harms uit Drenthe denkt daar juist weer heel anders over. Bij de bepaling van de waarde van een onderneming wordt de materie er niet eenvoudiger op. In het voorbeeld van een fictieve bedrijfsovername werd de prijs bepaald door de winst een aantal maal te vermenigvuldigen. Het probleem is echter, dat ook winst een subjectief begrip is. Immers, door gebruik te maken van bijvoorbeeld een willekeurige afschrijving kan de winst beïnvloed worden. Menig accountant maakt gebruik van deze methode om de belastingdruk voor zijn cliënt te verlagen. Daarnaast zou je bijvoorbeeld een jaartje niet kunnen afschrijven, en dan wordt de winst hoger. Of je stelt een bepaalde investering of bepaalde kosten een jaartje uit en de cijfers laten ineens een ander beeld zien. Ook buitengewone baten zoals een grote uitkering van een verzekering, of buitengewone lasten zoals de kosten van juridische bijstand kunnen de winst in grote mate beïnvloeden. Maar hoe kunnen we nu toch tot een reële bedrijfswaardering komen waarbij zoveel mogelijk subjectieve waarden zijn geëlimineerd? Ofwel wat is iets nu echt waard? We moeten daarvoor een benchmark hebben waarvan de waarde vaststaat. En wat is nu een betere benchmark dan de waarde van geld? Vraag aan iemand of je een Euro muntstuk mag wisselen tegen munten van lagere waarde. Bijvoorbeeld voor de parkeermeter. Tien tegen één dat je precies één euro aan kleingeld terugkrijgt. Geen ééneurovijftig, geen vijfennegentig eurocent, nee je krijgt de volledige waarde van dat muntstuk weer terug. Een euro is een euro en geen cent minder. Met deze benchmark gaan we vervolgens aan de slag. Stel, je hebt een geldboom in de tuin. Ik weet het, het is een beetje gek, maar doe even mee. In die boom tref je iedere maand 50 nieuwe vruchten, Eurappels. Een sappig licht zoet appeltje met een euro muntstuk als pit. Maand in, maand uit, oogst je dus 50 euro. Nu is je buurman dat ook al opgevallen, dus die wil die boom wel kopen. Maar wat is nu de waarde van deze boom? Eigenlijk is de waarde van deze boom oneindig. Tot in lengte van dagen levert die boom je 50 euro per maand op, dus de waarde is onmetelijk. Of toch niet? De oogst van vandaag is 50 euro. De waarde van de oogst is dan ook 50 euro. Maar de waarde van die 50 euro een jaar later is lager. Huh? Stel dat de inflatie een stabiele 5% per jaar bedraagt, dan is de huidige waarde van die toekomstige opbrengst volgend jaar Eur 47,50,-. En de waarde van deze 50 euro is dus over 20 jaar nihil. De totale huidige waarde van de toekomstige opbrengsten kan dus nu wel berekend worden. Voor het gemak werken we dan even met bedragen per jaar. Dus het vermogen neemt per jaar met Eur 600,- toe maar per jaar ook met 5% af. Aan het einde van de 20 jaar (als de maandelijkse oogst geen waarde meer heeft) is de huidige waarde van de toekomstige opbrengsten Eur. 7.698,17. Dat is eigenlijk wel ironisch; je kunt pas de waarde van iets bepalen als deze op enig moment nihil is. De waarde is bepaald, het bieden kan beginnen. Ho! Stop! Is het zo simpel? Nope. Helaas weer niet. De Euroboom heeft af en toe ook wat verzorging nodig. Wat bijvoeding bijvoorbeeld. Of een tuinman die af en toe wat takken snoeit zodat de boom kan gaan groeien. U zei groeien? Dus de opbrengst kan groter worden naarmate de boom groeit? Wellicht is dit een mooi moment om weer even de stap te maken naar wat ons allen dagelijks bezig houdt: de onderneming. Er zijn veel factoren die meegenomen moeten worden in de berekening van de toekomstige kasstromen. Inflatie is er één van, maar ook de groei van de onderneming moet worden meegenomen. Als de historische cijfers een constante groei laten zien van 10%, zou het logisch zijn om die groei de komende jaren door te trekken. Maar groeien betekent ook dat je als ondernemer risico's moet nemen. En risico's nemen houdt in dat het ook wel eens anders kan uitpakken dan je had gedacht. In het Euroboom voorbeeld zou een strenge winter een risico kunnen betekenen voor de maandelijkse opbrengst. Of een schimmelinfectie, bladluis, diefstal... Verder is er nog de kostprijs van het kapitaal. De initiële investering om je bedrijf op te zetten had je namelijk ook op de bank kunnen zetten. De renteinkomsten die je nu misloopt moeten worden gecompenseerd. Daarbovenop komt de risicopremie. Daar staat tegenover dat het aantrekken van vreemd vermogen niet alleen geld kost, maar ook nog ten laste komt van de winst zodat er minder belasting betaald hoeft te worden. Belastingen... ook nog zoiets. Alle objectieve waarden uit de jaarrekening worden meegenomen in deze Discounted Cashflow methode. Op één na: de afschrijvingen. Afschrijvingen op investeringen hebben geen contante afboekwaarde. Het is een boekhoudkundige manier om de winst te drukken. Strikt genomen zou het bedrag aan afschrijvingen op een spaarrekening gezet moeten worden. Na de afschrijvingstermijn heb je dan het bedrag in contanten aanwezig om een nieuwe investering te kunnen doen. Dus de contanten zouden gewoon aanwezig moeten zijn. In wezen komt de Discounted Cashflow methode er op neer dat je kijkt naar het banksaldo aan het begin van het jaar, en naar het saldo aan het einde van het jaar. Het verschil tussen die twee is je contante opbrengst van dat jaar. In combinatie met een reële groeiverwachting en een toegepaste inflatiecorrectie is er vrij nauwkeurig te bepalen wat de huidige waarde is van toekomstige kasstromen. We hebben nu dus een methode in handen waarmee we de waarde van de activiteiten van de onderneming kunnen bepalen. In de volgende column gaan we de prijs van de vennootschap bepalen, want dat is weer andere koek. Zo. En nu eerst koffie. Edit Mod: Ruben gaat hier verder over dit topic: https://www.higherlevel.nl/forum/index.php?board=15;action=display;threadid=21700;start=0#msg187869 -
Worsteling met bedrijfsovername
Philip reageerde op poiuy's vraag in Contracten en aanverwante onderwerpen
Volgens mij waren dit je vragen: - Wat zijn meest voor de hand liggende opties voor bedrijfsovername (en dan bijvoorkeur met hun voor- en nadelen benoemen) Een eenamnszaak is eigenlijk een zak met activa (contracten, computer, know-how, goodwill) en passiva (schulden). Deze kan je allamaal afzonderlijk overdragen middels een activa/passiva overeenkomst en leveringshandelingen, op te stellen door een jurist/advocaat. - Hoe ziet zo'n overname traject eruit. Ik lees er namelijk wel veel over op het internet maar ik kan het meestal niet vertalen naar mijn eigen situatie (ik bedoel, het is geen BV maar eenmanszaak) Een overnemer zoeken, onderhandelen over de prijs, onderhandelen over de voorwaarden van overdracht (wanneer en hoe betalen, wat overdragen, welke garanties geeft je) en de afspraken vast (laten) leggen in een (activa/passiva) overeenkomst. - Er is enige interesse getoond voor overname, maar ik heb geen idee hoe ik de waarde en de daaraangerelateerde verkoopprijs moet inschatten Is altijd lastig. Kijk naar vergelijkbare ondernemingen, kijk naar je winst(potentie), en kijk vooral naar je cash flow en je de cash flow die je verwacht in de toekomst te kunnen halen. Win advies in. - Is een MBI een optie, zoja hoe werkt dat. Vergeet die term in jouw situatie. Een MBI is simpelgezegd fgewoon een overname waarbij de verkoper het eigendom en het management (gefaseerd) overdraagt aan de overnemer. -
Worsteling met bedrijfsovername
poiuy plaatste een vraag in Contracten en aanverwante onderwerpen
Het volgende doet zich voor. Ca 1,5 jr geleden uit hobby en interesse een klein, dienstverlenend/handelsbedrijf (eenmanszaak) gestart . Platform is internet. Stel het 'bedrijf' voor als pc+buro op de zolder kamer, tussen het wasgoed, met enkele dozen voorraad (geen waarde) en wat kantoorartikelen. De markt is redelijk uniek, en de markt voor deze dienst/product is sterk groeiende (> 20% pj). Omzet eerste volle kalanderjaar 125.000 waarvan 40% bedrijfswinst (bruto), genormaliseerd zou dit 45-50% zijn. De waarde van het bedrijf kan ik niet inschatten. De waarde zit hem vooral in het unieke concept, het platform en de gemaakte strategische keuze (prijs/benadering). Verder drijf ik zelf de onderneming helemaal, ik doe alles zelf. Dat kost me dagelijks ongeveer 2 uur (geen ingewikkelde zaken overigens, veelal administratief en email). Verder is het handig om permanent telefonisch bereikbaar te zijn, iets wat zich helemaal niet laat combineren met mijn andere werkzaamheden. Naast dit bedijf werk ik namelijk ook nog in loondienst en daaraan ben ik contractueel nog een aantal jaren gebonden. Door het huidige succes en de voorziene groei van het bedrijf sta ik voor een belangrijke keuze, waarvoor ik graag door derden geadviseerd wil worden. Ik voorzie namelijk dat ik geen tijd meer heb om dit bedrijf verder te kunnen runnen. Ik kan het niet meer combineren met mijn andere baan. Zelf doorgaan heeft weinig nut omdat ik dan als ondernemer zelf de remmende factor ben geworden in de groei van het bedrijf. Aan de andere kant; als ik het bedrijf wegdoe dan ben ik natuurlijk ook de inkomsten daarvan kwijt. Daarmee zeggende: ik wil er dan ook de hoofdprijs voor hebben (al weet ik niet precies hoe hoog de waarde is). Mijn vragen waarin ik graag geadviseerd wil worden: - Wat zijn meest voor de hand liggende opties voor bedrijfsovername (en dan bijvoorkeur met hun voor- en nadelen benoemen) - Hoe ziet zo'n overname traject eruit. Ik lees er namelijk wel veel over op het internet maar ik kan het meestal niet vertalen naar mijn eigen situatie (ik bedoel, het is geen BV maar eenmanszaak) - Er is enige interesse getoond voor overname, maar ik heb geen idee hoe ik de waarde en de daaraangerelateerde verkoopprijs moet inschatten - Is een MBI een optie, zoja hoe werkt dat. Ik hoor graag van jullie? Groet P -
Bedrijfsovername
Mikky Vrolijk reageerde op diane's vraag in Financiering
Ben nu even je eerste bericht kwijt, maar dat vind ik straks wel weer terug. Bedrijfsovername van een (kleding)winkel is afhankelijk wat er afgesproken wordt m.b.t. de overname. Betreft het hier de inventaris, de "goodwill", het pand? * inventaris algemeen: hangers, kledingrekken e.d.: is het allemaal nog in goede staat? Wil je dit wel overnemen, of wil je zelf anders inrichten * inventaris verkoopgoederen: wil je dezelfde dingen verkopen. Of komt er eerst een totale "uitverkoop" * goodwill (klantenbestand): zijn de goederen die je straks gaat verkopen voor dezelfde doelgroep * huurcontract: hieruit begrijp is dat het geen "eigen pand" is. Of wil de huidige eigenaresse het aan jouw verhuren? Dit zijn de eerste gedachten die bij mij opkomen als ik denk aan overname. Wat wil/kan je overnemen en hoe wordt die prijs bepaald? -
Gesprek directeur/bank/adviseur?
Mikky Vrolijk reageerde op BarbaraKEWL's vraag in Financiering
Een vreemde opmerking van deze man/vrouw! Je moet toch eerst weten of het bedrijf interessant/rendabel is voordat je uberhaupt bij de bank aanklopt? Het bedrijf vind je interessant, maar miskien zijn bedrijfsconcept niet. Je kan dus wel het ondernemingsplan schrijven met je ideeën en de doelstellingen. Voor de bank zul je in de begroting inderdaad de overnameprijs moeten verwerken, maar ik ga er vanuit dat je die wel weet. Voor de bank is belangrijk dat omschreven staat hoe je dat en in hoeveel tijd je dat denkt terug te verdienen (terugbetalen aan de bank) conform je eigen ondernemingsplan. Sowieso eerst met de directeur praten als je niet weet welke prijs hij in gedachten heeft. Bovendien moet hij de vraagprijs kunnen verantwoorden met de boekhouding om te zien of het de prijsvraag (wellicht incl. goodwill) wel waard is. Mijn advies hierin is, laat je niet zomaar met een kluitje in het riet sturen, neem wat dat betreft een adviseur/financieel expert mee. Iemand die verstand heeft van die business om een goede vergelijking te kunnen maken. Die heb je uiteindelijk ook nodig als de overname écht tot stand komt. Wellicht wat interessante algemene informatie: Op de website van Zibb staat: Alles over bedrijfsovername Acht pijnpunten bij overname Verder kun je hier natuurlijk al je vragen kwijt. Ik zal ook een expert member HL voor je benaderen. -
Bepaling voorraadwaarde na opheffing vof
Roel J reageerde op miland's vraag in Fiscale zaken
Op zich is dat voor een onderhandeling niet zo relevant.. Hij is voor de helft eigenaar van de voorraad. Dus theoretisch gezien mag hij daarmee doen wat hij wil. Als hij persé aan jou wil verkopen dan zal dat tegen een prijs moeten die jij wil betalen, hij kan jou nooit dwingen zijn waarde te accepteren. Dus daarom moet je onderhandelen en jij kunt ook zeggen: Als je denkt dat jij ergens anders meer krijgt, kom dan jou deel van de voorraad maar gewoon halen en verkoop het aan hen.. Je zegt zelf al het zijn courante goereden met een hoge omloopsnelheid dus jij hebt morgen weer nieuwe voorraad gehaald als het moet.. Het heeft geen zin om "ruzie" te maken wat de enig juiste waarheid is qua inkoopprijs of verkoopprijs. In een overdracht van een onderneming wordt de handelsvoorraad tegen inkoopwaarde minus waardeverminderingen gewaardeerd omdat het meestal helemaal niet zo'n spannende post is in een echte bedrijfsovername omdat de onderhandelingen gaan over hoeveel men gaat betalen voor het klantenbestand en de goede naam van het bedrijf. Feitelijk wil jou compagnon wat meer waardering bij zijn afscheid dan de inkoopwaarde van de voorraad, als hij meerdere jaren zich heeft ingezet is dat ook geen hele rare eis. Als het echter een korte samenwerking is geweest van 1 a 2 jaar en nu heeft de ene geen zin meer, ja feitelijk is er dan nog (te) weinig opgebouwd om over goodwill te spreken, in de aanloop jaren mag je blij zijn als je er zonder verlies uit kan stappen. -
Financiering bedrijfsovername
Kimmdb reageerde op Kimmdb's vraag in Financiering
Bedankt voor jullie reacties. Inmiddels hebben we een gesprek bij de bank gehad, gewoon om te kijken wat ze precies verwachten en of we aan die verwachtingen kunnen voldoen. Was een heel goed gesprek en het moet gelukkig zeker mogelijk zijn in de toekomst. Bedrijfsovername lijkt in deze toch de beste optie. Al had ik heel graag in deze omgeving willen blijven werken. Momenteel hebben we een uitlaatservice en doen opvang bij ons thuis. De vraag naar dagopvang en opvang tijdens vakanties is enorm. De mogelijkheden voor dagopvang hebben we nu niet en voor opvang tijdens vakanties natuurlijk ook maar beperkt plek. Nu halen we de honden op met een bus, elke hond zijn eigen kennel. Daardoor kunnen we minder honden meenemen dan als honden gebracht zouden worden. Hebben een lange wachtlijst. Belangrijkste is dat honden verantwoord vervoerd worden dus daar zit gewoon een maximum aan. Met een locatie met vergunning kunnen we dus veel meer omzet draaien, doordat mensen hun hond komen brengen. Daarnaast zouden we graag een deel verhuren, zodat er ook een trimsalon komt. En eventueel met voldoende grond een hondenschool. De mensen ervoor kennen we en ze staan ook goed bekend. We hebben besloten om een extra bus te gaan afschaffen en de prijs gaan we iets omhoog doen. Met een tweede bus hebben we ook meer tijd over. Dus ook de mogelijkheden om er nog iets bij te doen. Misschien een webshop of voer, we moeten daar even goed voor gaan zitten. De bank wil natuurlijk ook zekerheid voor als honden niet meer gebracht zouden worden. Zoals corona gaf hij aan, nu hebben wij gewoon hetzelfde gewerkt qua aantal honden dan voor de corona dus bij ons veranderde niks. Maar het is natuurlijk wel een reële vraag, de bank wil ook zekerheid. Wel twijfelen we nog heel erg of dat we de eenmanszaak voortzetten of dat we er een vof van maken. De bank hecht meer waarde aan een bedrijf die langer bestaat, ook al waren het lage cijfers. Dan een vof dat net begonnen is en veel omzet draait. Al zei hij dat het in deze dan ook wel goed uit te leggen was, waarom het een vof is.